Thực đơn 30 ngày ăn dặm cho bé 6 tháng

Giai đoạn ăn dặm của bé được xem là rất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện. Chính vì vậy ba mẹ luôn cần phải chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt sao cho khoa học, thích hợp với độ tuổi. Bài viết này hãy cùng LOBO tham khảo thực đơn 30 ngày ăn dặm cho bé 6 tháng.

1. Dấu hiệu nhận biết trẻ 6 tháng muốn ăn dặm

Khi trẻ 6 tháng tuổi là giai đoạn thích hợp, được các chuyên gia khuyến khích ba mẹ nên tập cho bé ăn dặm. Ngoai ra, ba mẹ cũng có thể dựa vào các dấu hiệu sau đây để nhận biết trẻ 6 tháng muốn ăn dặm:

• Kiểm soát đầu và cổ tốt: Trẻ có thể giữ đầu và cổ thẳng khi ngồi và có khả năng điều chỉnh để ngồi dậy với sự hỗ trợ, cho thấy cơ bắp của trẻ đã phát triển đủ để nuốt thức ăn an toàn.
• Quan sát và có hứng thú với thức ăn: Trẻ sẽ nhìn chằm chằm vào thức ăn khi người lớn ăn, có vẻ hứng thú hoặc muốn chạm vào đồ ăn.
• Khả năng ngồi vững: Trẻ có thể ngồi vững trong ghế ăn dặm hoặc trong lòng người lớn, điều này giúp quá trình ăn dặm dễ dàng và an toàn hơn.
• Mất phản xạ đẩy lưỡi: Ở giai đoạn này, trẻ không còn đẩy thức ăn ra ngoài bằng lưỡi như khi mới sinh. Điều này cho thấy trẻ đã sẵn sàng để nhận và nuốt thức ăn.
• Thèm ăn và cử động miệng khi nhìn thấy thức ăn: Trẻ có xu hướng mím môi, thè lưỡi, hoặc cử động miệng giống như đang nhai khi nhìn thấy hoặc ngửi thấy thức ăn.
• Cân nặng và chiều cao phát triển tốt: Trẻ đạt mốc cân nặng gấp đôi so với khi mới sinh và có sự phát triển chiều cao bình thường, cho thấy nhu cầu dinh dưỡng cao hơn, là dấu hiệu để bắt đầu ăn dặm.
• Có biểu hiện thích khám phá nhiều hơn: Trẻ có xu hướng đưa tay vào miệng, thích cầm nắm đồ vật và có tính cách muốn thử nghiệm, điều này cho thấy trẻ đã sẵn sàng cho việc khám phá hương vị và kết cấu của thực phẩm.

Nếu trẻ có các dấu hiệu trên, mẹ có thể bắt đầu cho trẻ ăn dặm, nhưng cần lưu ý chọn lựa thực phẩm phù hợp và chế biến đúng cách để đảm bảo an toàn và dễ tiêu hóa.

2. Nhu cầu dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi

Dinh dưỡng đúng cách trong giai đoạn đầu đời của trẻ có ý nghĩa rất quan trọng không chỉ cho sức khỏe hiện tại mà còn cho sự phát triển lâu dài sau này. Những năm đầu đời là thời điểm tốc độ phát triển về thể chất, cơ quan và các chức năng sinh lý cũng như tinh thần của trẻ diễn ra nhanh chóng. Do đó, chế độ dinh dưỡng hợp lý là cần thiết để đáp ứng đầy đủ nhu cầu của trẻ và phòng tránh các bệnh lý liên quan đến dinh dưỡng.

Dưới đây là nhu cầu dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi mà ba mẹ cần phải nắm được:

• Bé 6 tháng tuổi mỗi ngày sẽ cần khoảng 710 kcal. Lượng năng lượng này được phân chia để đáp ứng các nhu cầu khác nhau: 50% cho chuyển hoá cơ bản (Đảm bảo các chức năng sống cơ bản của cơ thể), 25% cho hoạt động (Giúp trẻ duy trì các cử động cơ thể, các hoạt động sinh lý), 25% cho phát triển (Hỗ trợ sự tăng trưởng về chiều cao, cân nặng và phát triển các mô).
• Nhu cầu protein: Trẻ 6 tháng tuổi cần khoảng 21-25 gam protein/ngày. Protein là thành phần quan trọng giúp xây dựng và sửa chữa các mô, đồng thời góp phần phát triển cơ bắp và các cơ quan.
• Nhu cầu lipid (chất béo): Chất béo cần chiếm 40% (tối đa 60%) tổng năng lượng cung cấp hàng ngày. Tỷ lệ phân bố giữa lipid động vật và thực vật nên là 70% và 30%.
• Nhu cầu vitamin và chất khoáng: Vitamin B, C, B6, B9, B12…, cần thiết cho việc đổi chất, hệ miễn dịch của cơ thể bé. Vitamin A, D, E, K, hỗ trợ phát triển xương, thị lực, và sức khỏe làn da. Chất khoáng gồm có sắt, kẽm, canxi.

3. Lịch ăn dặm cho trẻ 6 tháng tuổi

3.1. Lịch ăn dặm cho trẻ 6 tháng tuổi theo phương pháp EASY

Phương pháp EASY (Eat – Activity – Sleep – Your time) là một phương pháp giúp thiết lập một lịch trình sinh hoạt hợp lý cho bé, bao gồm các hoạt động ăn uống, chơi đùa, giấc ngủ và thời gian dành cho mẹ. Lịch ăn dặm theo EASY không chỉ giúp bé có nếp sinh hoạt ổn định mà còn giúp mẹ chủ động trong việc chăm sóc bé. Sau đây là thời gian biểu mà mẹ có thể tham khảo của phương pháp easy:

• 7h30: Mẹ giúp bé tỉnh dậy, vệ sinh cá nhân và sau đó cho bé bú sữa mẹ hoặc pha sữa công thức để cung cấp năng lượng cho một ngày mới.
• 8h30: Bữa sáng – Mẹ cho bé ăn bột hoặc cháo được nấu mềm, loãng và xay nhuyễn. Cháo nên có vị ngọt tự nhiên từ các loại rau củ để bé dễ dàng ăn và làm quen với các hương vị mới.
• 12h30: Bữa trưa – Bé ăn cháo loãng hoặc cơm nghiền mịn, kết hợp cùng các loại rau củ đã được nghiền nhuyễn như cà rốt, bí đỏ, khoai lang, hoặc đậu xanh. Khi bé đã làm quen với các món ăn, mẹ có thể thử thêm các món ăn mới như rau xanh và thịt băm nhỏ để tăng cường dinh dưỡng.
• 16h00: Bữa phụ – Mẹ cho bé bú sữa mẹ hoặc pha sữa công thức để cung cấp năng lượng giữa các bữa ăn chính.
• 17h30: Bữa chiều – Bé có thể ăn bữa tối nhẹ như cháo loãng hoặc cơm nghiền mịn giống bữa trưa, kết hợp cùng các loại rau củ mềm, dễ tiêu hóa.
• Trước 19h00: Bữa tối – Mẹ cho bé ăn sữa để bé có đủ năng lượng và cảm giác no trước khi đi ngủ.

3.2. Lịch ăn dặm BLW cho trẻ 6 tháng tuổi

Phương pháp ăn dặm BLW (Baby-Led Weaning) giúp bé tự giác ăn dặm, khám phá thức ăn qua các giác quan và phát triển kỹ năng vận động. Phương pháp này khuyến khích bé tự quyết định việc ăn uống, tạo cơ hội để bé phát triển khả năng cầm nắm, nhận thức về các loại thực phẩm và phản ứng của cơ thể.

Thời gian biểu tham khảo cho bé 6 tháng tuổi theo phương pháp BLW:

• 7h: Mẹ giúp bé tỉnh dậy, vệ sinh cá nhân và sau đó cho bé bú sữa mẹ hoặc pha sữa công thức.
• 7h30: Để bé tự chơi hoặc ba mẹ có thể chơi cùng bé.
• 8h00: Cho bé ăn nhẹ.
• 8h30: Để cho bé tự chơi 1 mình
• 9h00 – 9h30: Cho bé uống sữa rồi đi ngủ.
• 11h00: Đánh thức bé dậy.
• 12h00: Bạn cho bé ăn dặm..
• 12h30: Để cho bé tự chơi một mình,
• 13h30:  Cho bé uống sữa.
• 16h00: Tắm rửa cho bé.
• 17h00: Cho bé ăn dặm.
• 17h30: Để cho bé tự chơi.
• 18h00: Cho bé uống sữa.
• 19h00: Cho bé ngủ tối.

3.3. Lịch ăn dặm kiểu Nhật cho trẻ 6 tháng tuổi

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật được biết đến với việc khuyến khích bé tự chọn và ăn các món ăn được chuẩn bị sẵn. Mẹ sẽ không sử dụng máy xay mà dùng cối giã nhuyễn và rây mịn để giữ nguyên hương vị và chất dinh dưỡng của thực phẩm. Cách làm này giúp bé phát triển khả năng tự lập và phân biệt được hương vị qua các giác quan.

Thời gian biểu tham khảo cho bé 6 tháng tuổi theo kiểu ăn dặm Nhật:

• 7h00 – 8h00: Đánh thức bé dậy và cho bú sữa để bắt đầu một ngày mới.
• 9h30 – 10h30: Mẹ chuẩn bị món ăn dặm như trái cây nghiền (như chuối, táo, lê), cháo loãng, súp hoặc bột. Mẹ có thể bày ra đĩa để bé tự chọn và ăn theo ý thích.
• 11h00: Mẹ cho bé ti sữa lần nữa và đưa bé đi ngủ để có một giấc ngủ ngắn giữa ngày.
• 14h00: Bé thức dậy và bú sữa, lượng sữa khoảng 150ml để duy trì năng lượng.
• 14h00 – 15h00: Mẹ chơi cùng bé để kích thích sự phát triển vận động và nhận thức, sau đó tắm cho bé để bé cảm thấy thoải mái và sạch sẽ.
• 16h00: Mẹ cho bé ăn một bữa phụ nhẹ như trái cây hoặc một ít bột ăn dặm.
• 18h00: Cho bé ăn dặm bữa tối.
• 19h00: Cho bé uống sữa.
• 20h00: Cho bé tự đi ngủ.

4. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho bé 6 tháng

Khi xây dựng thực đơn 30 ngày ăn dặm cho bé 6 tháng mẹ cần lưu ý một số nguyên tắc cơ bản để đảm bảo an toàn và cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé:

• Trong giai đoạn 6 tháng, mẹ nên cho bé ăn từ 1 đến 2 bữa dặm mỗi ngày. Khi bé đã quen dần và có khả năng nhai, tiêu hóa tốt hơn, có thể tăng cường thêm các bữa phụ với trái cây hoặc sữa chua.
• Bé vẫn cần được bú sữa mẹ hoặc sữa công thức từ 3 đến 4 lần mỗi ngày, tùy theo nhu cầu và mức độ thèm ăn của bé.
• Trái cây, rau củ và thịt cần được xay hoặc nghiền thật nhuyễn để bé dễ ăn và dễ tiêu hóa.
• Mẹ nên cho bé làm quen với các món ăn theo một trình tự từ dễ đến khó. Thực đơn có thể bắt đầu với cháo trắng, sau đó là rau củ (bí đỏ, cà rốt, khoai lang), rồi đến các nguồn đạm như thịt heo, gà.
• Mẹ chỉ nên sử dụng các loại gia vị đặc biệt dành cho bé, như muối ăn dành riêng cho trẻ em và tránh sử dụng gia vị của người lớn vì có thể quá mặn hoặc có thành phần không phù hợp với hệ tiêu hóa của bé.
• Mẹ nên theo dõi xem bé có thích ăn món mới không, có dấu hiệu dị ứng như phát ban, tiêu chảy hoặc khó chịu sau khi ăn không.

5. Thực đơn 30 ngày ăn dặm cho bé 6 tháng đủ dưỡng chất

5.1. Thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng kiểu Nhật

Tuần 1: Làm quen với cháo trắng và rau củ

Ngày 1-2

Bữa chính: Cháo trắng loãng (tỷ lệ 1:10), lọc qua rây.

Bữa phụ: Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Ngày 3-4

Bữa chính: Cháo trắng + bí đỏ nghiền.

Bữa phụ:  Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Ngày 5-6

Bữa chính: Cháo trắng + cà rốt nghiền nhuyễn.

Bữa phụ:  Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Ngày 7

Bữa chính: Cháo trắng + khoai lang nghiền.

Bữa phụ:  Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Tuần 2: Bổ sung rau củ và vị ngọt từ trái cây

Ngày 8-9

Bữa chính: Cháo trắng + rau bó xôi nghiền.

Bữa phụ: Nước ép lê pha loãng.

Ngày 10-11

Bữa chính: Cháo trắng + bí ngô nghiền + cà rốt nghiền.

Bữa phụ: Táo hấp nghiền.

Ngày 12-13

Bữa chính: Cháo trắng + khoai tây nghiền nhuyễn.

Bữa phụ:  Cho bé 6 tháng tuổi uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Ngày 14

Bữa chính: Cháo trắng + rau cải ngọt nghiền nhuyễn.

Bữa phụ: Lê hấp nghiền.

Tuần 3: Bổ sung đạm từ đậu và cá

Ngày 15-16

Bữa chính: Cháo trắng + đậu hũ non nghiền nhuyễn.

Bữa phụ: Nước ép táo pha loãng.

Ngày 17-18

Bữa chính: Cháo trắng + cá hồi hấp nghiền mịn.

Bữa phụ: Bơ nghiền nhuyễn.

Ngày 19-20

Bữa chính: Cháo trắng + thịt gà xay nhuyễn.

Bữa phụ: Chuối nghiền.

Ngày 21

Bữa chính: Cháo trắng + cải bó xôi + cá trắng (cá tuyết) nghiền.

Bữa phụ:  Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Tuần 4: Đa dạng hóa món ăn và tập làm quen với hỗn hợp

Ngày 22-23

Bữa chính: Cháo trắng + đậu xanh xay nhuyễn + cà rốt.

Bữa phụ: Dâu tây nghiền (hấp trước nếu cần).

Ngày 24-25

Bữa chính: Cháo trắng + cá hồi + rau chân vịt.

Bữa phụ:  Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

Ngày 26-27

Bữa chính: Cháo gà bí đỏ cho bé ăn dặm.

Bữa phụ: Lê nghiền.

Ngày 28

Bữa chính: Cháo trắng + cải ngọt + đậu hũ non.

Bữa phụ: Nước ép táo pha loãng.

Ngày 29

Bữa chính: Cháo trắng + thịt lợn nạc hấp xay nhuyễn.

Bữa phụ: Chuối nghiền.

Ngày 30

Bữa chính: Cháo trắng + cá hồi + rau củ hỗn hợp.

Bữa phụ:  Cho bé uống sữa mẹ hoặc là sữa công thức.

5.2. Thực đơn ăn dặm truyền thống cho bé 6 tháng

Sau đây là thực đơn 30 ngày đầu ăn dặm truyền thống cho bé mà ba mẹ có thể tham khảo.

Tuần 1: Làm quen với cháo trắng và rau củ

Ngày 1-2: Cháo trắng loãng (tỷ lệ 1:10).

Ngày 3-4: Cháo trắng + cà rốt nghiền nhuyễn.

Ngày 5-6: Cháo trắng + bí đỏ hấp nghiền.

Ngày 7: Cháo trắng + khoai lang hấp nghiền.

Tuần 2: Kết hợp rau củ và trái cây

Ngày 8: Cháo trắng + rau ngót hấp xay nhuyễn.

Ngày 9: Cháo trắng + cải bó xôi hấp nghiền.

Ngày 10: Cháo trắng + khoai tây nghiền nhuyễn.

Ngày 11: Cháo trắng + bí ngô + cà rốt nghiền.

Ngày 12: Cháo trắng + su su hấp nghiền.

Ngày 13: Cháo trắng + củ cải trắng hấp nghiền.

Ngày 14: Cháo trắng + táo hấp nghiền.

Tuần 3: Bổ sung đạm từ đậu và trứng

Ngày 15: Cháo trắng + đậu hũ non nghiền mịn.

Ngày 16: Cháo trắng + lòng đỏ trứng gà luộc nghiền (bắt đầu từ 1/4 lòng đỏ, tăng dần).

Ngày 17: Cháo trắng + bí đỏ + lòng đỏ trứng gà.

Ngày 18: Cháo trắng + cải bó xôi + đậu hũ non.

Ngày 19: Cháo trắng + rau cải ngọt + lòng đỏ trứng.

Ngày 20: Cháo trắng + đậu xanh nghiền.

Ngày 21: Cháo trắng + cà chua bỏ hạt, hấp chín nghiền nhuyễn.

Tuần 4: Bổ sung đạm từ cá và thịt nạc

Ngày 22: Cháo trắng + thịt gà hấp xay nhuyễn.

Ngày 23: Cháo trắng + rau dền đỏ hấp xay nhuyễn.

Ngày 24: Cháo trắng + thịt lợn nạc hấp xay nhuyễn.

Ngày 25: Cháo trắng + rau ngót + thịt lợn nạc.

Ngày 26: Cháo trắng + cá hồi hấp nghiền mịn (bắt đầu từ 1/2 thìa cà phê).

Ngày 27: Cháo trắng + rau cải ngọt + thịt gà.

Ngày 28: Cháo trắng + bí đỏ + cá trắng (cá tuyết).

Ngày 29: Cháo trắng + cải bó xôi + thịt lợn.

Ngày 30: Cháo trắng + rau củ hỗn hợp + thịt gà.

5.3. Thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi của Viện dinh dưỡng

Tuần 1: Làm quen với cháo loãng và rau củ

Ngày 1: Cháo trắng loãng (tỷ lệ 1:10).

Ngày 2: Cháo trắng + cà rốt hấp nghiền (1 thìa cà phê).

Ngày 3: Cháo trắng + bí đỏ hấp nghiền (1-2 thìa cà phê).

Ngày 4: Cháo trắng + khoai lang hấp nghiền.

Ngày 5: Cháo trắng + cải bó xôi hấp nghiền.

Ngày 6: Cháo trắng + rau ngót nghiền mịn.

Ngày 7: Cháo trắng + su su hấp nghiền.

Tuần 2: Bổ sung trái cây và chất đạm từ thực vật

Ngày 8: Cháo trắng + đậu hũ non nghiền.

Ngày 9: Cháo trắng + cải ngọt nghiền mịn.

Ngày 10: Cháo trắng + bí đỏ + khoai tây nghiền.

Ngày 11: Cháo trắng + đậu xanh hấp nghiền.

Ngày 12: Cháo trắng + táo hấp nghiền (1-2 thìa cà phê).

Ngày 13: Cháo trắng + chuối chín nghiền.

Ngày 14: Cháo trắng + lê hấp nghiền.

Tuần 3: Bổ sung đạm từ động vật (lòng đỏ trứng, cá trắng)

Ngày 15: Cháo trắng + lòng đỏ trứng gà luộc (bắt đầu từ 1/4 lòng đỏ).

Ngày 16: Cháo trắng + rau dền đỏ nghiền.

Ngày 17: Cháo trắng + bí đỏ + lòng đỏ trứng.

Ngày 18: Cháo trắng + rau ngót + đậu hũ non.

Ngày 19: Cháo trắng + thịt gà xay nhuyễn (1/2 thìa cà phê).

Ngày 20: Cháo trắng + khoai lang + thịt lợn xay nhuyễn.

Ngày 21: Cháo trắng + cá trắng (cá tuyết) hấp nghiền.

Tuần 4: Đa dạng thực phẩm, hỗn hợp rau củ và đạm

Ngày 22: Cháo trắng + bí đỏ + thịt gà xay nhuyễn.

Ngày 23: Cháo trắng + rau cải ngọt + lòng đỏ trứng.

Ngày 24: Cháo trắng + khoai tây + cá hồi hấp nghiền.

Ngày 25: Cháo trắng + cà rốt + thịt lợn.

Ngày 26: Cháo trắng + rau dền đỏ + thịt gà.

Ngày 27: Cháo trắng + cải bó xôi + cá trắng.

Ngày 28: Cháo trắng + bí ngô + lòng đỏ trứng.

5.4. Thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tăng cân

Ngày 1: Cháo trắng loãng.

Ngày 2: Cháo trắng + bí đỏ.

Ngày 3: Cháo khoai lang.

Ngày 4: Cháo rau ngót.

Ngày 5: Cháo chuối.

Ngày 6: Cháo bí đỏ + sữa mẹ.

Ngày 7: Cháo bơ.

Ngày 8: Cháo trứng gà.

Ngày 9: Cháo thịt heo + rau cải bó xôi.

Ngày 10: Cháo bí đỏ + thịt gà.

Ngày 11: Cháo cá hồi + rau ngót.

Ngày 12: Cháo đậu xanh + khoai tây.

Ngày 13: Cháo thịt bò kết hợp với cà rốt.

Ngày 14: Cháo trứng + rau cải thìa.

Ngày 15: Cháo bí đỏ + dầu mè.

Ngày 16: Cháo thịt gà + rau mồng tơi.

Ngày 17: Cháo đậu hũ non + rau ngót.

Ngày 18: Cháo cá hồi + bí đỏ.

Ngày 19: Cháo khoai lang + dầu oliu.

Ngày 20: Cháo cà rốt + thịt heo.

Ngày 21: Cháo sữa bơ.

Ngày 22: Cháo trứng + cải bó xôi.

Ngày 23: Cháo thịt bò + khoai tây.

Ngày 24: Cháo cá hồi + rau ngót.

Ngày 25: Cháo đậu xanh + bí đỏ.

Ngày 26: Cháo trứng + cà rốt.

Ngày 27: Cháo gà + bí xanh.

Ngày 28: Cháo đậu hũ non + cải thìa.

Ngày 29: Cháo cá hồi + khoai lang.

Ngày 30: Cháo bí đỏ + sữa mẹ.

6. Lưu ý khi nấu ăn dặm cho bé 6 tháng

Sau đây là những lưu ý khi nấu ăn dặm cho bé 6 tháng:

• Mẹ nên chọn thực phẩm tươi ngon, không hóa chất và tránh những món dễ gây dị ứng như mật ong, đậu phộng hay hải sản. Những loại rau củ dễ tiêu như khoai lang, bí đỏ, cà rốt và cải bó xôi là lựa chọn phù hợp khi bắt đầu.
• Bé 6 tháng tuổi còn yếu nên chỉ nên ăn thức ăn dạng lỏng, nhuyễn, chẳng hạn như cháo loãng nấu theo tỷ lệ 1:10 hoặc rau củ nghiền. Để bé dễ tiêu hóa, mẹ có thể rây mịn thức ăn, tránh việc bé bị nghẹn khi ăn.
• Không nêm muối, đường hay bất kỳ gia vị nào vào thức ăn của bé dưới 1 tuổi. 
• Bé 6 tháng tuổi vẫn đang làm quen với thức ăn, vì vậy không cần quá lo lắng nếu bé ăn ít.
• Thử từng món mới trong 3-5 ngày để quan sát xem bé có bị dị ứng hoặc rối loạn tiêu hóa không.

Trên đây là thực đơn 30 ngày ăn dặm cho bé 6 tháng mà LOBO đưa ra để ba mẹ tham khảo. Hy vọng những thông tin này sẽ phần nào giúp ba mẹ có thêm kiến thức trong việc thiết lập chế độ ăn cho bé nhà mình.